Ástin, þroskinn, lostinn, vináttan og tengsl alls þessa við leit að tilgangi og merkingu í lífinu er efni skáldsögu Cörlu Guelfenbein, rithöfundar frá Chile sem var meðal gesta á Bókmenntahátíð í haust, Ástin í lífi mínu í vel gerðri þýðingu Sigrúnar Á. Eiríksdóttur.
Theo er Englendingur af efnuðu fólki kominn sem á háskólaárum sínum í Essex kynnist Körlu og Antonío sem eru landflótta frá Chile og hafa bæði misst nákomna í skelfilegu ástandi herstjórnarára Pinochets. Fimmtán árum eftir örlagarík kynni þeirra í lok áttunda áratugarins og byrjun þess níunda, hittast þau aftur og endurfundirnir verða tilefni endurmats og upprifjunar á tímum þeirra saman.
Theo er barn velmegunar, háskólastúdent sem finnur skyndilega aðkallandi tilgang með lífinu þegar hann kynnist Körlu og Antonío; annars vegar vegna tilfinningalífsins og lostans sem vaknar við kynnin og hins vegar vegna þess að þeirra líf og reynsla virðist óendanlega mikilvægari en nokkuð sem hann hefur kynnst áður. Þeirra barátta við stjórnvöld í Chile er upp á líf og dauða og er líf þeirra því litað miklu sterkari litum en nokkuð sem hann hefur áður séð. Það er ekki laust við að hér séu klisjupyttirnir allt að því óumflýjanlegir; ást ungs vestræns drengs á dularfullri konu frá þriðja heiminum sem ógnar sterkri vináttu, pólitískur eldmóður ungra manna og svo framvegis. En Guelfenbein tekst oftast ágætlega að sneiða framhjá pyttunum, til dæmis með því að draga nokkuð úr gildi sjónarhorns sögumannsins. Til dæmis yfirsést honum vandamálin í eigin landi; sorpið sem safnast upp í verkföllum, óeirðir í Brixton, AIDS-veiran að skjóta rótum, og eiturlyfin sem heimta æ fleiri fórnarlömb. Þetta er sniðulega ofið saman við söguna, flest þessara vandamála er minnst á í framhjáhlaupi – fallegur sunnudagsmorgun í Edinborg, einhver kastar bolta, en daunninn frá sorpinu liggur yfir borginni – og sögumaður veitir þeim ekki raunverulega eftirtekt. Þau eru í bakgrunni, virðast léttvæg miðað við herforingjastjórnina í Chile og ‘horfna’ fólkið þeirra Körlu og Antonío. Það er því fjórði aðilinn í flóknu sambandi þeirra þriggja – stjórnmálaástandið og barátta þeirra fyrir betra heimalandi sem ákvarðar samband þeirra og framtíð. Tilgangurinn með lífinu er þaðan kominn, sjálfsmynd þeirra mótast í skelfilegu mótlæti og getur tæpast aðlagast friðsældartímum. Theo gerist stríðsfréttamaður eftir að samband hans við þau slitnar – lífshættan orðin ávanabindandi.
Sagan er að mestu leyti sögð útfrá sjónarhorni Theos. Hann er tengiliður vestræna lesandans við framandi heim, og framandgerir væntanlega atburði og persónur fyrir heimamönnum. Hann er kannski ekki neitt sérstaklega skemmtilegur fylgdarmaður, hann er til dæmis sérlega sjálfsupptekinn, þótt hann vilji á einhvern hátt lifa í gegnum aðra, og verður á stundum að einhvers konar enskri staðalmynd. En þegar lesandanum finnst nóg komið af volinu í Theo gerist eitthvað sem fær mann til að hlusta, því atburðarásin er lifandi og óvænt. Frásögn Theos er svo öðru hverju rofin af köflum úr dagbók Körlu sem eiga væntanlega að sýna annað sjónarhorn á samband þeirra þriggja, en eru kannski of fáir og léttvægir til að veita raunverulegt mótvægi.
Helsti kostur þessarar skáldsögu er hvernig höfundi tekst að sýna á mjög svo sannfærandi og kraftmikinn hátt hvernig hið opinbera; sögulegir/utanaðkomandi/pólitískir atburðir, hefur áhrif á hið einkalega; ástina, kynlífið, vináttuna – svo að ómögulegt verður að aðgreina þetta tvennt þegar stjórnvöld ráðast inn í líf fólks með svo ógnvekjandi hætti.
Gunnþórunn Guðmundsdóttir, nóvember 2007